Ngày 28 tháng 5 năm 2020, Bộ Tư pháp ban hành Thông tư số 04/2020/TT-BTP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Hộ tịch và Nghị định số 123/2015/NĐ-CP ngày 15 tháng 11 năm 2015 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Hộ tịch (viết tắt là Thông tư). Thông tư đã kế thừa có chọn lọc Thông tư số 15/2015/TT-BTP với nhiều điểm mới, tiến bộ như sau:

     1. Cho phép ông, bà và người thân thích khác được đăng ký khai sinh cho trẻ mà không cần có giấy ủy quyền của cha, mẹ trẻ em đó.

     Nhằm tăng cường cải cách thủ tục hành chính theo hướng đơn giản, minh bạch, tạo thuận lợi cao nhất cho người dân có yêu cầu đăng ký hộ tịch, Khoản 2, Điều 2 của Thông tư quy định trường hợp ông, bà hoặc người thân thích khác theo quy định pháp luật đi đăng ký khai sinh cho trẻ thì không cần có giấy ủy quyền nhưng phải thống nhất với cha, mẹ trẻ em về nội dung khai sinh.

Cán bộ Một cửa xã Giang Ly hướng dẫn người dân đăng ký hộ tịch

     Đây là quy định mới, tiến bộ, một mặt, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân khi thực hiện thủ tục hành chính, đảm bảo quyền được khai sinh của trẻ theo quy định pháp luật, mặt khác, tăng cường trách nhiệm của cán bộ ở cơ sở trong giải quyết hồ sơ thủ tục.

     2. Hướng dẫn giải quyết yêu cầu đăng ký hộ tịch khi không nhận được kết quả xác minh

     Điều 4, Thông tư quy định: Sau 20 ngày kể từ ngày gửi văn bản yêu cầu xác minh mà không nhận được văn bản trả lời từ cơ quan liên quan thì cơ quan đăng ký hộ tịch tiếp tục giải quyết hồ sơ cho công dân. Nếu là hồ sơ yêu cầu cấp giấy xác nhận tình trạng hôn nhân thì yêu cầu công dân viết giấy cam đoan về tình trạng hôn nhân của mình.

     3. Hướng dẫn cụ thể cách đặt tên khai sinh cho con

     Bộ Luật dân sự chỉ quy định nguyên tắc đặt tên của công dân Việt Nam, chưa có hướng dẫn cụ thể nên nhiều trường hợp đặt tên cho con theo ý thích, tâm lý của cha mẹ gây phản cảm, không bảo đảm quyền lợi của trẻ em.

     Giải quyết vấn đề này, Khoản 1, Điều 6 của Thông tư nghiêm cấm các trường hợp đặt tên khai sinh không phù hợp với bản sắc văn hóa, thuần phong mỹ tục của dân tộc; cấm đặt tên khai sinh dài, khó sử dụng.

     4. Giấy Xác nhận tình trạng hôn nhân để sử dụng vào mục đích khác không phải vì mục đích kết hôn phải ghi rõ mục đích sử dụng và không giới hạn số lượng cấp:

     Khoản 4, Điều 12 của Thông tư quy định “Trường hợp yêu cầu cấp Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân để sử dụng vào mục đích khác, không phải để đăng ký kết hôn, thì người yêu cầu không phải đáp ứng điều kiện kết hôn; trong Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân phải ghi rõ mục đích sử dụng, không có giá trị sử dụng để đăng ký kết hôn. Số lượng Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân được cấp theo yêu cầu.

     5. Đơn giản hóa chứng cứ chứng minh quan hệ cha, mẹ, con

     Thông tư quy định trường hợp công dân không có văn bản của cơ quan y tế, cơ quan giám định hoặc cơ quan, tổ chức khác có thẩm quyền ở trong nước hoặc nước ngoài xác nhận quan hệ cha con, quan hệ mẹ con thì các bên nhận cha, mẹ, con chỉ cần lập văn bản cam đoan về mối quan hệ cha, mẹ, con theo quy định tại Điều 5 của Thông tư và phải có ít nhất hai người làm chứng về mối quan hệ cha, mẹ, con.

      Ngoài ra, Thông tư còn bổ sung một số quy định như: Xác minh khi đăng ký kết hôn có yếu tố nước ngoài (Điều 11), cấp lại Giấy Xác nhận tình trạng hôn nhân (Khoản 1, Điều 12), đăng ký khai tử cho người chết đã lâu (Điều 13), bổ sung quốc tịch Việt Nam (Khoản 2, Điều 18)... và điều chỉnh một số biểu mẫu sổ hộ tịch, giấy tờ hộ tịch theo hướng đảm bảo thuận lợi, thống nhất nhằm đẩy mạnh cải cách hành chính, góp phần sớm hình thành chính phủ điện tử.

     Thông tư có 04 chương với 39 điều có hiệu lực thi hành từ ngày 16 tháng 7 năm 2020./.

                                                                                                                        Kinh Doanh