Để chống phá cách mạng Việt Nam, các thế lực thù địch coi “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hoá là mũi đột phá, hòng làm tan rã niềm tin, gây hỗn loạn về lý luận, tư tưởng, tạo ra “những khoảng trống” để đưa hệ tư tưởng tư sản thâm nhập vào cán bộ, đảng viên và nhân dân, tiến tới chuyển hóa, xóa bỏ hệ tư tưởng xã hội chủ nghĩa. Bởi vậy, nhận rõ bộ mặt thật của thủ đoạn thâm độc này để có phương sách đấu tranh phù hợp, hiệu quả là rất cần thiết.
      “Diễn biến hoà bình" (DBHB) là một chiến lược chống phá các nước XHCN bằng hình thức tổng hợp phi vũ trang là chính của chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch, với mục đích giành "chiến thắng mà không cần chiến tranh". Đó là một chiến lược phản động, cực kỳ nguy hiểm, nhằm xoá bỏ CNXH, hoặc chuyển hoá các nước XHCN vào quỹ đạo các nước tư bản chủ nghĩa (TBCN). Ngày nay, chiến lược "DBHB" đang được các thế lực thù địch sử dụng với nhiều thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt hơn và đang phát triển từ "DBHB" kết hợp với bạo loạn, lật đổ sang "DBHB" kết hợp ly khai, bạo loạn lật đổ. Đối với Việt Nam, các thế lực thù địch đang đẩy mạnh chiến lược này với mục tiêu không che đậy như nhiều chính khách phương Tây tuyên bố: “chuyển hoá chế độ chính trị ở Việt Nam theo kiểu Đông Âu", cụ thể là: xoá bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, xoá bỏ chế độ XHCN, chuyển hóa Việt Nam theo hướng Tư bản chủ nghĩa. Bởi vậy, "DBHB" đã và đang là một trong những thách thức của cách mạng Việt Nam, bởi thách thức đó đã đi sâu vào bên trong nội bộ của chúng ta.
      Hiện nay, các thế lực thù địch đang đẩy mạnh “DBHB” chống phá ta toàn diện, trên tất cả các lĩnh vực: kinh tế, chính trị, tư tưởng, văn hoá, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại... Và không loại trừ, khi có điều kiện và thời cơ, chúng kết hợp cả “DBHB”, bạo loạn lật đổ với biện pháp vũ trang, tiến hành chiến tranh xâm lược. Song, trọng tâm, then chốt vẫn là phá hoại về chính trị-tư tưởng, trong đó lấy phá hoại về tư tưởng- văn hoá là khâu đột phá. Để thực hiện điều này, chúng đã và đang tổ chức phối hợp lực lượng phản động trong nước tập trung xuyên tạc, phủ nhận chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam; kêu gọi và kích động đòi "đa nguyên chính trị", "đa đảng đối lập", đòi "tự do hoá về chính trị" theo hướng dân chủ tư sản; núp dưới chiêu bài " dân chủ", "nhân quyền" để truyền bá tư tưởng tư sản và các quan điểm “xã hội dân chủ” ở Việt Nam. Lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo, chống tham nhũng và những sơ hở, yếu kém của một bộ phận tổ chức, cán bộ trong quản lý kinh tế, xã hội để kích động, chia rẽ mối quan hệ máu thịt giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân, chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân