BẢN TIN PHÁP LUẬT SỐ 3 NĂM 2016
CÁC VĂN BẢN LUẬT CÓ HIỆU LỰC TỪ NGÀY 01/01/2016
LUẬT TỔ CHỨC CHÍNH PHỦ 2015
CÁC NỘI DUNG NỔI BẬT:
Đề cao và cụ thể hóa chức năng hành pháp của Chính phủ.
Cụ thể, Luật tổ chức Chính phủ 2015 (Điều 1) và Hiến pháp 2013 (Điều 94) đã quy định Chính phủ là cơ quan hành chính nhà nước cao nhất của nước Việt Nam, thực hiện quyền hành pháp, là cơ quan chấp hành của Quốc hội.
Chính phủ chịu trách nhiệm trước Quốc hội và báo cáo công tác trước Quốc hội, Ủy ban thường vụ Quốc hội, Chủ tịch nước.
Sự thay đổi về chức năng hành pháp đã thúc đẩy Chính phủ tăng thêm tính chủ động, linh hoạt trong mọi hoạt động, nhằm đáp ứng nhu cầu xây dựng Nhà nước pháp quyền của nước ta.
Nhiệm vụ, quyền hạn hành pháp của Chính phủ
Về nội dung này, Luật Tổ chức Chính phủ 2015 có 2 điểm mới nổi bật sau:
- Đặt lên hàng đầu nhiệm vụ tổ chức thi hành Hiến pháp và pháp luật thể hiện qua quy định ở khoản 1 điều 6 “Ban hành kịp thời và đầy đủ các văn bản pháp luật để thi hành Hiến pháp, Luật, Nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, lệnh, quyết định của Chủ tịch nước và để thực hiện các nhiệm vụ được giao”.
+ Cụ thể hóa thẩm quyền hoạch định chính sách của Chính phủ. Theo đó, Chính phủ có nhiệm vụ, quyền hạn đề xuất, xây dựng trình Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định hoặc quyết định theo thẩm quyền các chính sách, chiến lược, quy hoạch, kế hoạch và các chương trình, dự án khác.
Khắc phục hạn chế về cách thức, phương pháp thực thi nhiệm vụ, quyền hạn
Nhằm khắc phục hạn chế của Luật hiện hành, Luật Tổ chức Chính phủ năm 2015 đã có một số quy định thực thi nhiệm vụ, quyền hạn một các linh hoạt, hiệu quả hơn, ví dụ như:
- Bổ sung nguyên tắc phân quyền hợp lý trong nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Chính phủ. Theo đó, việc phân quyền phải bảo đảm quyền quản lý thống nhất của Chính phủ và phát huy tính chủ động, sáng tạo, tự chịu trách nhiệm của chính quyền địa phương.
- Khẳng định rõ việc ủy quyền của Chính phủ cho chính quyền địa phương thực hiện một số nhiệm vụ với các điều kiện bảo đảm thực hiện nhiệm vụ đó nhằm Cụ thể hóa quy định của Hiến pháp 2013.
- Không giữ quy định của Luật hiện hành về việc bắt buộc phải đưa ra phiên họp Chính phủ những vấn đề quan trọng để thảo luận tập thể và quyết định theo đa số. Bên cạnh đó luật đã giao trách nhiệm lại cho Thủ tướng: “Trong trường hợp Chính phủ không họp, Thủ t